Sanayide iç talep kaynaklı kısmi toparlanma mayısta da sürdü. Sanayi üretimi nisana göre yüzde 5.03 arttı. Buna karşın sanayi üretimi geçen yılın yüzde 17.4 altında.
Üretim artışında vergi indirimlerinin de etkisiyle iç talepte gözlenen hareketlenme önemli rol oynadı. Üretim artışına ihracattan bir destek gelmedikçe güçlü bir toplarlanma şansı yok.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Sanayi Üretim Endeksi mayıs ayında nisan ayına göre yüzde 5.03 yükselerek 102.3 puana çıktı. Buna karşın Sanayi Üretim Endeksi geçen yılki düzeyinin yüzde 17.4 altında bulunuyor.
İmalat sanayiinde üretim nisana göre yüzde 5.53, elektrikte yüzde 3.02 ve madencilikte yüzde 0.60 arttı. Geçen yıla göre ise üretim, imalat sanayiinde yüzde 18.99, madencilikte yüzde 12.94 ve elektrikte yüzde 5.53 düştü.
Sanayi Üretim Endeksi 5 ay aradan sonra mayısta yeniden 100 puan sınırının üzerine çıktı. Buna rağmen mayıs ayı sanayi üretimi, tüm aylar dahil edildiğinde Şubat 2007’deki düzeyinin bile altında bulunuyor. Sadece mayıs ayları karşılaştırıldığında ise 2009 üretimi, Mayıs 2005 sonrasında görülen en düşük üretim düzeyini ifade ediyor.
ÜRETİM ARTIŞI İÇ TALEP KAYNAKLI
Üretim artışı görülen sektörlerdeki ihracatın seyrine bakıldığında üretim artışında ihracatın pek etkili olmadığı görülüyor. Mayısta üretim artışı gözlenen sektörlerin önemli bölümünde ihracat mayıs ayında gerileme kaydetti. Sanayi üretimindeki artışın esas olarak iç talep kaynaklı olduğu anlaşılıyor. Dış pazarlardan gelen talepte bir artış ortaya çıkmadıkça sanayi üretiminde belirgin bir yükseliş eğiliminin ortaya çıkması beklenemez.
YILLIK DÜŞÜŞTE FREN SÜRECEK
Sanayi üretimindeki en yüksek yıllık düşüş, şubat ayında yüzde 23.82 ile yaşandı. Sonraki aylarda yıllık düşüş oranı yavaş yavaş azaldı. Yıllık düşüş oranı mayısa kadar 6.41 puanlık bir iyileşme gösterdi. Sanayi Üretimi Endeksi’nin geçen yılki seyrine bakıldığında yıllık düşüş oranındaki iyileşme eğiliminin haziran ve sonraki aylarda da süreceği görülüyor.
Sanayi Üretim Endeksi geçen yılki en yüksek düzeyini 123.9 puan ile mayıs ayında görmüştü. Endeksin mayıs ayı düzeyi aynı zamanda Kasım 2007’deki 127.1 puandan sonraki en yüksek ikinci düzeyi idi.
İç talepteki daralma ve global krizin etkisiyle geçen yıl mayıs ayından sonra Sanayi Üretim Endeksi, yavaş yavaş gerilemeye başladı ve bu gerileme aralık ayından itibaren keskinleşti.
Bu nedenle mayıs ayına kadar yıllık karşılaştırmada görünümü olumsuz yönde etkileyen baz etkisi, hazirandan itibaren olumlu bir katkı yapmaya başlayacak. Sanayi üretimi, mart ayından itibaren aylık olarak arttığı için yıllık düşüş oranlarını frenlemeye başlamıştı. Sanayi üretimi, haziran ayı ve sonrasında aylık artmasa ve sadece düzeyini korusa bile yıllık düşüş hızındaki yavaşlama sürecek.
VERGİ İNDİRİMİ ETKİSİ SÜRÜYOR
Otomotiv, elektronik ve elektrikli ev eşyaları ile mobilya olmak üzere vergi indirimlerinin sanayi üretimine olumlu etkisi mayıs ayında da sürdü. Elektrikli ev aletlerini kapsayan makine ve techizat imalatında üretim nisan ayına göre yüzde 16.82 arttı. Motorlu taşıt imalatındaki aylık artış, önceki aylara göre biraz yavaşlamakla birlikte yüzde 12.53 ile imalat sanayii içinde en yüksek oranlardan birisi oldu. Mobilya üretimi aylık olarak yüzde 10.19, televizyon üretimi ise yüzde 8.66 arttı.
Vergi indirimleriyle gelen toparlanmaya rağmen motorlu taşı üretimi hala geçen yıla göre en fazla üretim kaybına uğrayan sektör durumunda. Motorlo taşıt üretimi geçen yılın yüzde 41.86 altında bulunuyor.
Vergi indirimlerinin etkisi dayanıklı tüketim malları üretiminin aylık olarak yüzde 15.93 artmasında da kendini gösterdi. Dayanıklı tüketim malları, geçen yılki üretim düzeyine en fazla yaklaşan sınıf oldu. Dayanıklı tüketim malları üretimi geçen yılın yüzde 4.04 altında bulunuyor.
Sanayi malı üretimi de mayısta aylık olarak yüzde 10.66’’lık bir artış gösterdi. Buna karşın sanayi malı üretimi hala geçen yılki düzeyinin yüzde 35.78 altında bulunuyor.
Metal cevherleri madenciliğinin yüzde 26.01 ile en yüksek aylık artışı gösteren sektör olması dikkat çekti. Metal cevherler madenciliğinde üretim böylece geçen yılki düzeyinin bile yüzde 10.51 üzerine çıktı. Metal cevherler üretiminde ihracat katkısı olmadan yaşanan bu artış, ana metal sanayiinde gelecek aylarda yaşanacak bir hareketin habercisi olabilir.
GÜN HESABIYLA ARTIŞ DAHA YÜKSEK
Ay içindeki iş günü sayıları dikkate alındığında sanayi üretimindeki artış daha yüksek çıkıyor. Nisan ayında 21 iş günü olmasına karşın mayıs ayında çalışılan gün sayısı 19 oldu. Sanayi üretiminde yüzde 5.03 olan aylık artış, gün sayıları hesaba katıldığında yüzde 16.09’u buluyor.
Aynı durum yıllık karşılaştırmada da geçerli. Sanayi üretiminde yüzde 17.40 olan yıllık düşüş, iş günü sayıları dikkate alınınca yüzde 8.71’e geriliyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder