* Merkez Bankası, krize karşı piyasaya ihtiyacından fazla para verme dönemini, likidite sıkışıklığı ve faizlerde bir oynama yaratmadan bitirmeyi amaçlıyor. 1 haftalık repo ihalesi faizinin politika faizi haline gelmesi Merkez’in elini güçlendirecek.
.
Merkez Bankası’nın (MB) dün açıkladığı “Para Politikası Çıkış Stratejisi”, düşünülenin aksine piyasadaki likiditeyi azaltmayacak artıracak. MB repo yoluyla piyasaya verdiği ihtiyaçtan fazla paranın miktarını giderek azaltacak. Ancak gün sonunda piyasadan çektiği para miktarı bundan daha hızlı azalacak. Bu nedenle piyasada kalan net para miktarı, şimdikine göre daha da artacak.
Yayınlanan grafiğe göre repo ile fonlama miktarı ilk aşamada yüzde 20 kadar, ikinci aşamanın ilk adımında da yüzde 40 kadar azalacak. Çıkış stratejisinin asıl son aşamasında ise repo ila fonlama miktarında azalma duracak. Grafiğe göre gün sonunda çekilen para daha hızlı azaldığı için piyasadaki kalıcı para (net APİ) ikinci aşamanın sonunda şimdikinin yaklaşık iki katına ulaşacak
MB, kısa dönemde zorunlu karşılıklarda bir artışa gitmeyeceğini de açıkladı. MB zorunlu karşılıkları ancak likidite açığının belirgin şekilde azalması veye kredilerin iyice canlanması halinde artıracak. MB’nin, zorunlu karşılıkları şimdilik artırmama tutumu da likiditede bir sıkışıklık yaratmama tutumunu destekliyor.
HEDEF SARSINTISIZ GEÇİŞ
MB, açıklamasında gerek TL piyasasında, gerekse döviz piyasasında herhangi bir likidite sıkışıklığına kesinlikle izin vermeyeceği mesajını net bir şekilde verdi. MB bunu, yeni döneme geçişin faizlerde sıçrama ve aşırı oynamalar yaratmadan sarsıntısız gerçekleşmesi için gerekli görüyor.
Çıkış stratejisinde yer alan ifadeler de MB’nin stratejinin son aşamasına kadar mevcut faiz düzeylerinde bir değişiklik olmamasını tercih ettiğini gösteriyor. Çıkış stratejisinin ilk aşamasını hemen başlatan MB, muhtemelen ikinci aşamanın ilk adımını PPK’nın mayıs toplantısında başlatacak ve 1 haftalık repo faizini, politika faizi haline getirecektir. 1 haftalık repo ihale faizi, şu anda da yüzde 7 dolayında olduğu için, bu değişiklik piyasa faizlerinde ve fonlama süreçlerinde bir oynama yaratmayacaktır.
Borçlanma faizi yerine 1 haftalık repo faizinin politika faizi olması ve bunun likidite miktarının daha iyi kontrolüne izin vermesi, MB’nin elini güçlendirecek. 2001’deki bankacılık kriziyle doğan aşırı likidite, MB’nin piyasadan fazla parayı çekme faizini, politika faizi haline getirmişti. MB açısından daha edilgen bir pozisyonu ifade eden dönem bu değişiklikle sona eriyor. İŞTE MERKEZ’İN SARSINTISIZ ÇIKIŞ STRATEJİSİ
* Piyasaya ihtiyacından fazla verilen TL miktarı, yavaş yavaş azaltılacak.
* Bunu yaparken piyasada likidite darlığı yaratılmayacak, tersine piyasada kalan net para miktarı artacak.
* İlk adımda repo ile piyasaya verilen para yavaş yavaş azaltılacak. Bu, süreç boyunca devam edecek.
* İkinci aşama iki adımdan oluşacak. İlk adımda 1 haftalık repo ihalesi faizi sabitlenecek ve bu faiz, politika faizi haline gelecek. Repo ihale faizi, MB borç alma faizinin 0.5 puan üzerinde yani yüzde 7 olacak.
* Piyasaya repo ihalesi ile verilecek para miktarı, TL piyasası gecelik faiz ortalaması olan yüzde 6.5’e yakın olacak şekilde belirlenecek.
* İkinci aşamanın ikinci adımında MB borç alma faizi ile 1 haftalık repo faizi arasındaki fark 0.50 puandan 0.75 puana çıkacak. Bu işlem, normalde TL piyasası faizlerinin 0.25 puan indirilmesi yoluyla, parasal sıkılaştırma gereği varsa da politika faizini 0.25 puan artırarak yapılacak. Bu aşamada 1 haftalık repo ile piyasaya verilen para miktarı, TL piyasası gecelik faizinin politika faizine yakın oluşmasını sağlayacak şekilde belirlenecek.
* Likidite açığı yüksek kaldığı sürece 3 aylık repo ihaleleri devam edecek.
* DİBS alım programı aynen sürecek.
Para politikası çıkış stratejisinin aşamaları | ||||
Mevut durum | 1. aşama | 2. aşama 1. Adım | 2. Aşama 2. Adım | |
MB gecelik borç alma faizi | 6.50% | 6.50% | 6.50% | 6.25% |
MB gecelik borç verme faizi | 9.00% | 9.00% | 9.00% | 8.85% |
TL piyasası gecelik faiz ortalaması | %6.5'e yakın | %6.5'e yakın | %6.5'e yakın | %7 etrafında |
MB 1 haftalık repo ihalesi faizi | Değişken (14 Nisan'daki ihale sonucu: %7.07) | Değişken (14 Nisan'da %7.07) | Sabit %7 | Sabit %7 |
Piyasa yapıcısı bankaları repo piyasasından fonlama faizi | 8.00% | 8.00% | 8.00% | 7.75% |
Politika faizi | MB gecelik borç alma faizi | MB gecelik borç alma faizi | MB 1 haftalık repo ihalesi faizi | MB 1 haftalık repo ihalesi faizi |
Likidite yönetim politikası | Piyasaya ihtiyacının üzerinde para veriliyor ve gün sonunda bankaların elinde kalan fazla para MB tarafından borçlanma yoluyla geri alınıyor. Bankalar, her gün yapılan 1 hafta vadeli ve iki haftada bir yapılan 3 ay vadeli repo ihaleleri ile fonlanıyor. Piyasa yapıcı bankalar, İMKB repo piyasasında gecelik vadede fonlanıyor. Repo ihaleleri geleneksel yöntemle yapılıyor ve faiz ihale ile belirleniyor. | Piyasaya ihtiyacının üzerinde para verilmesine devam edilecek. Ancak piyasaya verilen fazla para miktarı tedricen azaltılacak. Böylece MB'nin gün sonunda borçlanarak geri çektiği fazla para mİktarı da giderek azalacak. Bu durum haftalık repo ihalelerinde faizlerin biraz yükselmesine neden olabilir. Repo ihaleleri aynı şekilde devam edecek. Piyasa yapıcı bankalarla İMKB repo piyasası işlemleri aynen sürecek. | MB gecelik borçlanma faizi politika faizi olmaktan çıkacak ve MB'nin 1 hafta vadeli repo ihalelerinin faizi politika faizi olacak. Buna bağlı olarak 1 haftalık repo ihalelerinin yöntemi değişerek sabit faizli miktar ihaleleri şeklinde yapılmaya başlayacak. Piyasaya ihtiyacından fazla para vermede tedricen azaltma politikası sürecek. Piyasaya verilecek likidite miktarı, TL piyasasındaki gecelik faizlerin politika faizi olan 1 haftalık repo ihale faizi etrafında oluşmasını sağlayacak şekilde belirlenecek. | MB gecelik borç alma faizi ile 1 haftalık repo ihalesi faiz oranı arasındake fark artırılabilecek. Bu fark artışı muhtemelen gecelik borç alma faizinin düşürülmesi ile olacak. Ancak MB, o günün koşullarında bir parasal sıkılaştırmaya gerek görürse bunu 1 haftalık repo ihale faizini yükselterek de yapabilir. Piyasaya ihtiyacından fazla para vermede tedricen azaltma politikası sürecek. Piyasaya verilecek likidite miktarı, TL piyasasındaki gecelik faizlerin politika faizi olan 1 haftalık repo ihale faizi etrafında oluşmasını sağlayacak şekilde belirlenecek. |
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder