Evlilik, kriz yarasını hala kapatamadı

Son ekonomik kriz aile kurumunu teğet geçmedi ve derin bir yara açtı. Krizin aile kurumunda yarattığı hasar, evlenme sayısındaki düşüş ve boşanmalardaki keskin artışla kendini ortaya koymuştu. Kriz sonrasında büyüme iki yıl üst üste çok yüksek düzeylere ulaştı. Buna rağmen evlilikte krizin yarattığı hasar hala sürüyor. Nüfus artışına rağmen evlenme sayısı, kriz öncesinin altında. Buna karşın boşanmalar kriz öncesinin oldukça üzerinde.

Evlenenler azaldı, boşananlar arttı
	2008	2011	Değişim (%)
Evlenme adedi	641 973	591 582	-7.85
Boşanma adedi	99 663	119 343	19.75
Boşanma / evlilik oranı (%)	15.52	20.17	29.95
1000 kişi başına evlenme sayısı	9.03	8.00	-11.41
1000 kişi başına boşanma sayısı	1.40	1.61	15.27

Türkiye İstatistik Kurumu’nun nüfus tahminlerine göre 2011 yıl ortası nüfusu, 2008’ye göre yüzde 4 ve 3.74 milyon kişi artmış durumda. Buna rağmen evlenme sayısı, 2008’in yüzde 7.85 altında. Kriz, 2009 yılında evlenme sayısının yüzde 7.82 gibi keskin bir düşüş yaşamasına neden oldu. 2010’da ekonomideki hızlı toparlanmaya rağmen evlenmelerdeki düşüş devam etti. Evlenmelerin sayısı ancak 2011’de yüzde 1.5 gibi sınırlı bir artış gösterebildi. Ancak bu artış, krizdeki düşüşü telafi etmekten çok uzak.

Kriz evlenme sayısını düşürürken, boşanmalarda hızlı bir artışa neden oldu. 2008’de yüzde 5.8 artan boşanmalar, 2009’da yüzde 14.6 gibi bir sıçrama kaydetti. 2010 yılında boşanmalardaki artış yavaşlamakla birlikte nüfus artışının üzerinde kaldı. 2011’de boşanmalardaki artış nüfus artış hızının altına inmesine rağmen, hala boşanmalar 2008’in yüzde 19.8 üzerinde bulunuyor. Bu süre içinde nüfus artışının yüzde 4 olduğunu gözönüne alırsak, boşanmalardaki artışın, nüfus artış hızının 5 katına ulaştığı görülüyor.

2008’de her 100 yeni evlenmeye karşılık 15.5 boşanma yaşanmıştı. Bu oran 2009’da 19.3’e fırladıktan sonra 2010’da 20.4’e kadar çıktı. 2011’de artış durdu ve boşanmaların yeni evliliklere oranı yüzde 20.2 oldu. Boşanmaların evlenmelere oranı, kriz öncesinin hala 4.7 puan üzerinde. Yani kriz öncesine göre her 100 yeni evliliğe karşı gerçekleşen boşanma sayısı yüzde 30 daha fazla.

Kriz öncesinde her bin kişilik nüfusa düşen yeni evlilik sayısı 9’un üzerindeydi. Bu sayı şu anda yüzde 8 düzeyinde bulunuyor. Buna karşın her bin kişilik nüfusa karşılık gerçekleşen boşanma sayısı 2008’de 1.4 iken şimdi 1.6’nın üzerinde.

Kriz öncesine göre evlenme sayısı en fazla düşen iller sırasıyla Yozgat (% 26.9), Kars (% 24.9, Bartın (% 23.3), Bayburt (% 23.1) ve Gümüşhane (% 22.5). 2008’e göre evlenme sayısı artan sadece 2 il var: Şırnak (% 5.8) ile Hakkari (% 3.5).

Kriz önceine göre boşanma sayısındaki artışta başı yüzde 49.1 ile Van çekiyor. Van’ın ardından Siirt (% 45.5), Bilecik (%43), Antalya (%42.2) ve Karabük (% 42.2) geliyor. 66 ilde boşanmaların sayısı, 2008 yılındaki boşanmalardan daha fazla. 2008’e göre boşanmaların azadığı il sayısı sadece 14.

Kaba evlenme hızı, yani bin kişiye düşen yeni evlenme sayısı 2008 seviyesinin üzerinde olan sadece bir il var: Şırnak. Evlenme hızı kriz öncesine göre en fazla düşen iller ise Aksaray, Yozgat, Muş, Kars ve Bartın. 65 ilde boşanma hızı 2008 yılı seviyesinin üzerinde. Buna karşın sadece 15 ilde boşanma hızı, kriz öncesinin altında bulunuyor.

Krizle birlikte artan işsizlik, iflaslar ve borç artışı, aile kurumunu da sarstı. Boşanmalar artarken, evlilikler azaldı. İki yıldır büyümede rekorlar kırılıyor olmasına rağmen, evlilik kurumunun kriz yarasını sarmaktan hala çok uzak olması, büyümenin özellikle alt gelir gruplarında yarattığı hasarın onarılamadığını ve gelir dağılımındaki dengesizliğin aynen sürdüğünü gösteriyor.

 http://www.haberturk.com/htyazar/ismet-ozkul