12 Eylül referandumu ile memurlar için gelen
toplusözleşme “hakkı”nın, 12 Eylül darbesi artığı eski anayasadaki uygulamadan
temelde bir farkı olmayacak. Yine hükümetin dediği olacak. Çünkü son sözü
başkanı ile çoğunluğunu hükümetin atadığı bir kurul söyleyecek. Çalışanın grev hakkı olmayınca adına ister
toplu görüşme, ister toplu sözleşme deyin, olayın bir tiyatro oyunundan farkı
kalmıyor.
Böyle olunca hükümet de tiyatro sahnesini, anayasa
değişikliği öncesi olanlardan hiçbir farkı olmayan bir oyunla başlattı. Hükümet
adına Çalışma Bakanı Faruk Çelik, memurlara 2012 yılı için yüzde 3+3, 2013 yılı
için ise yüzde 2+3 zam teklif ettiklerini açıkladı. Çelik teklifin, yüzde 5’lik
enflasyon hedefine ve 2012-14 yıllarını kapsayan Orta Vadeli Plan’a (OVP) uygun
olduğunu söyledi.
Şimdiye
kadar ne enflasyon hedefinin, ne de OVP hedeflerinin hemen hemen hiçbirinin
tutturulamadığı ortadayken, hükümetin memurların önüne aynı gerekçeyi koyma
rahatlığını göstermesi, memurların grev silahının olmamasından kaynaklanıyor.
Açık enflasyon hedeflemesinin başladığı 2006 yılından
beri enflasyon sadece iki kez, o da global krizin etkisiyle, hedefin altında
kaldı. OVP’nin diğer hedefleri ise hiç tutmadı. Hükümet, işin birinci derecede sahibi olan Merkez Bankası’nın bile
sahip çıkmadığı 2012 enflasyon hedefine, memurların sahip çıkmasını istiyor.
Merkez Bankası Başkanı, yüzde 5’lik enflasyon hedefini değil yüzde 6.5 olarak
açıkladığı tahminini taahhüt ediyor. Eğer Merkez Bankası, tahminini tuttursa
bile yüzde 3+3’lük zam, enflasyonun gerisinde kalmış olacak. Kaldı ki ilk 6 ay
için teklif edilen yüzde 3 zam, yüzde 3.1 olan 4 aylık enflasyonun bile
altında.
Türkiye’de
IMF politikalarının bir parçası olarak hayatımıza giren çalışanların ücretlerine
enflasyon hedefi kadar zam yapma politikası, sonuç olarak ücretlerin hem
enflasyonun gerisinde kalmasına, hem de çalışanların büyümeden pay alamaması
sonucunu doğuruyor. Enflasyonun
hedefi aşması durumunda yapılan enflasyon farkı zamları da geriden geldiği için
ücretlerdeki aşınmayı tam olarak telafi edemiyor.
Daha
gerçekçi ve adil bir hesaplama için memurların yıllık ortalama ücretlerindeki
artış ile kişi başına cari milli gelirdeki artışı karşılaştırmak doğru olur.
Hesabı böyle yapınca memurların, milli gelir artışından paylarını alamadıkları
ortaya çıkıyor.
Bu açıdan bakınca hükümetin OVP hedeflerini tuttursa
bile memura büyümeden payını verme niyeti olmadığı görülüyor. OVP’deki
hedeflere göre kişi başına milli gelir cari fiyatlarla 2012’de yüzde 11.32
artacak. Buna rağmen hükümetin yüzde 3+3’lük zam önerisinin memurun yıllık
gelirinde sağlayacağı artış sadece yüzde 4.5 olacak. Bu, eğer hükümet bütün
hedeflerini tutturursa, kişi başına gelir yüzde 11.32 artarken, memurun geliri
yüzde 4.5 ile bunun yarısından bile az artmış olacak.
Memur maaş artışı
kişi başına milli gelir artışının çok altında
|
|||
Yıllık ortalama memur maaşı
2009=100
|
Kişi başına GSYİH 2009=100
|
Memurun kaybı (%
puan)
|
|
2009
|
100,00
|
100,00
|
0,00
|
2010
|
106,69
|
113,85
|
7,15
|
2011
|
114,27
|
132,45
|
18,18
|
2012
|
125,07
|
145,61
|
20,54
|
Hesabı böyle
yapınca memurun son iki yıldaki kaybının da ücretindeki artıştan daha fazla
olduğu ortaya çıkıyor. 2009 yılındaki
kişi başına milli gelir ve memurun yıllık toplam gelirini 100 kabul edersek,
2011 yılında kişi başına gelir 132.45 düzeyine çıkarken memurun yıllık maaşı
114.27’de kalıyor. Yani iki yılda kişi başına gelir yüzde 32.45 artarken, memur
maaşındaki artış yüzde 14.27 ile bunun yarısından düşük bir düzeyde kalıyor.
Hükümetin OVP hesapları tutarsa 2012 yılında memurun
yıllık geliri 125.07’ye çıkarken, kişi başına gelir de 145.61’e çıkacak. Yani
kişi başına gelir ile memurun geliri arasında, memur aleyhine olan fark, daha
da büyüyerek 18.18 puandan 20.54 puana çıkacak. Hükümetin bu kaybı telafi edebilmesi için bu yıl için yüzde 3+3 değil,
yüzde 11.4+11.4 zammı kabul etmesi gerekir.
Bu hesap
gösteriyor ki, hükümetin memura verdiği zammın bu yıl da adaleti olmayacak.
http://www.haberturk.com/htyazar/ismet-ozkul
http://www.haberturk.com/htyazar/ismet-ozkul
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder