Otoda rekabetin ağırlığı orta düzey illere kayıyor

Son yılların en hızlı büyüyen pazarlarından birisi olan otomotivde büyümenin ağırlık noktası, gelişmiş illerden orta gelişmişlikteki illere kayıyor. Gelişmiş illerde bin kişiye düşen otomobil sayısındaki artış Türkiye ortalamasının altında kalırken, orta gelişmişlik düzeyindeki illerde ortalamanın oldukça üzerine çıkıyor. Gelişme düzeyi açısından alt sıralarda yer alan illerde de nüfusa göre otomobil sayısındaki artış, Türkiye ortalamasının çok altında.

Bu gelişmenin çarpıcı örneklerinden birisini İstanbul oluşturuyor. Bin kişiye düşen otomobil sayısında altıncı sırada yer alan İstanbul, otomobil sahipliğindeki artışta sondan 19. sırada yer aldı. 2011 yılı verilerine göre Türkiye’de her bin kişiye 108.6 otomobil düşüyor. İstanbul’da ise bin kişiye düşen otomobil sayısı 140 ile Türkiye ortalamasından 31.4 adet daha fazla. Geçen yıl Türkiye’de bin kişiye düşen otomobil sayısı 6.2 adet arttı. İstanbul’daki artış ise 2.6 ile Türkiye ortalamasının yarısından bile düşük düzeyde kaldı.

Türkiye’nin en gelişmiş ili, otomobil sahipliğindeki büyüme hızı açısından Türkiye’nin en yoksul ve en geri illeri ile aynı lige düştü. Otomobil sahipliğindeki büyümede İstanbul’un hızı, Gümüşhane, Diyarbakır, Urfa, Ardahan ve Bayburt gibi illerle yaklaşık aynı düzeyde kaldı.

Bin kişiye düşen otomobil sayısında en alt sıralarda yer alan iller aynı zamanda artış hızında da en son sıralarda kaldılar. Geçen yıl Hakkari, Şırnak, Tunceli ve Siirt’te bin kişiye düşen otomobil sayısı artmak bir yana geriledi. Buna karşın otomobil sahipliğinin en hızlı arttığı illerin başını Isparta, Bilecik, Burdur, Kütahya, ve Amasya çekiyor. Otomobil sahipliğindeki büyümede ilk sırayı alan Isparta’da bin kişiye düşen otomobil sayısı 19.1 adet artarak 116.7’den 135.8’e çıktı.

Karşılaştırmanın illerin gelişmişlik düzeyini yansıtan teşvik bölgelerine göre yapılması, gelişme yönünü daha iyi gösteriyor. Yeni sisteme göre en geri illerin yer aldığı 6. teşvik bölgesinde bin kişiye düşen otomobil sayısı, sadece 1.1 adet artarak 26.8’e çıktı. Otomobil sahipliğindeki artışta en geri illeri 1. teşvik bölgesinde yer alan en gelişmiş iller izledi. İstanbul, Ankara, İzmir, Bursa ve Kocaeli gibi en gelişmiş illerin yer aldığı 1. teşvik bölgesinde bin kişiye düşen otomobil sayısındaki artış 5.2 ile Türkiye ortalamasının altında kaldı. Buna karşın bin kişiye düşen otomobil sayısı, 4. bölgede 8.8, 3. bölgede 8.6, 2. bölgede ise 8.4 ile Türkiye ortalamasından fazla arttı.

Bu veriler, en gelişmiş illerde otomobil pazarının doymakta olduğunu ve büyümede ağırlığın orta gelişmişlikteki illere kaydığını gösteriyor. Bu illerde otomobil sahipliğinin zaten Türkiye ortalamaları civaında olması, otomobil satışlarını destekleyen servis ağının da satışlardaki artışı desteklemesini sağlıyor. Gelişmişlikte alt sıralarda yer alan illerde ise hem yoksulluk, hem de servis ağınının yetersiz olması büyümeyi engelliyor.

http://www.haberturk.com/htyazar/ismet-ozkul