Kara gün dostuna veda

Merkez Bankası, cuma günü kredi mektuplu döviz tevdiat hesapları ile süper döviz hesaplarına verdiği faizleri son derece düşük düzeylere çekti. Yeni faizler, bankaların çok altında. Yani Merkez Bankası, bir zamanlar peşinde koştuğu gurbetçi dövizine, artık güle güle diyor.

Kredi mektuplu DTH, 1974 Kıbrıs harekatı sonrasındaki ekonomik ambargo ve artan petrol fiyatlarıyla yaşanan döviz darboğazına karşı çare olarak 1976’da uygulamaya girmiş ve Türkiye’yi olası bir moratoryumdan kurtarmıştı. 1994 krizi ise süper döviz hesabını yaratmıştı.

Bu mevduatlar, 1990’larda bile Merkez Bankası’nın brüt döviz rezervine denk düzeylerdeydi ve 1990’da Türkiye’nin ülke rezervlerinin yüzde 69’una denkti.

Merkez Bankası, bir zamanlar kurtarıcı olan ama aslında klasik bir merkez bankası işi de olmayan bu uygulamadan kurtulmak istiyordu. Cuma günkü karar bu işi tamamen bitirmeye yönelik.

İşçi dövizi girişinin ödemeler dengesindeki yeri
(Milyon $)	1990	1995	2000	2005	2009	2010 (7 ay)
Cari açık	2,625	2,339	9,920	22,198	13,963	24,230
İşçi dövizi girişi	3,246	3,327	4,560	851	934	413
Dış ticaret açığı	9,448	13,152	22,057	33,080	24,896	26,251
Toplam yabancı döviz girişi	3,093	-93	12,581	19,460	9,328	24,761
Doğrudan yabancı yatırım	684	885	982	10,031	7,849	4,387
Yabancı portföy yatırımı	681	703	1,615	14,670	2,938	11,657

İşçi dövizinin ödemeler dengesindeki yeri nasıl değişti? (Cari açığa oranları)
(%)	1990	1995	2000	2005	2009	2010 (7 ay)
Cari açık	100.0	100.0	100.0	100.0	100.0	100.0
İşçi dövizi girişi	123.7	142.2	46.0	3.8	6.7	1.7
Dış ticaret açığı	359.9	562.3	222.3	149.0	178.3	108.3
Toplam yabancı döviz girişi	117.8	-4.0	126.8	87.7	66.8	102.2
Doğrudan yabancı yatırım	26.1	37.8	9.9	45.2	56.2	18.1
Yabancı portföy yatırımı	25.9	30.1	16.3	66.1	21.0	48.1