· Yılın başlarında çift hanelere çıkan enflasyon, 2010’u hedefin de altında kapattı. TÜFE, aralıkta yüzde 0.30 düştü ve yıllık enflasyon yüzde 6.40’a indi. TÜFE, 41 yılın en düşük kapanışını yaptı. Üretim sıkıntısı nedeniyle gıda, vergiler nedeniyle sigara ve alkollü içkiler, 2010 enflasyonunda başı çekti.
·
Yıla hızlı bir yükselişle girip “kontrolden çıkıyor” kaygısı yaratan, şubat ve nisan aylarında çift haneye çıkan enflasyon, 2010’u tahminlerden de düşük bir düzeyde kapattı. Aralıkta küçük bir artış beklenirken, tam tersine yüzde 0.30’luk bir düşüş yaşandı. Yıllık enflasyon 0.89 puan gerileyerek yüzde 6.40’a indi. Böylece yıl sonları itibarıyla 41 yılın en düşük enflasyonu gerçekleşti. Yıllık enflasyon, yüzde 6.5 olan Merkez Bankası hedefinin de altında kaldı.
Yıllık enflasyonda gıdanın yanında en büyük rolü kamu zamları ve vergilerdeki artış oynadı. Yüzde 6.40 olan yıllık enflasyonun 1.94 puanı gıdadan, 1.31 puanı sigara ve içkiden, 0.99 puanı da kira ve konuttan geldi. Et ve sebzede yaşanan üretim sıkıntısı, yıl boyunca enflasyon üzerinde büyük baskı oluşturdu. Sigara ve alkollü içkilerde vergiye bağlı fiyat artışları, yıllık enflasyona önemli bir katkı yaptı. Son dönemde buna petrol fiyatlarındaki artış da katıldı. Ancak etteki sıkıntının ithalatla hafiflemesi, sebzedeki sıkıntının da yeni sezonla atlatılması, enflasyondaki gerilimi düşürdü. İhracatın istenen düzeye ulaşmaması ve düşük kur ile artan ithalat baskısı da enflasyonu düşüş yönünde etkiledi.
GIDA VE GİYİM DIŞINDA HAFİF KIPIRDANMA VAR
Aralıktaki düşüşte gıda fiyatları baş rolü oynadı. Giyim ve ayakkabıdaki indirimler de düşüşe destek verdi. Diğer kalemlerde ise fiyat artışlarında hafif bir yaygınlaşma ve hızlanma eğilimi hissediliyor. Orta ve üst gelir grubuna hitap eden tüketim kalemlerinde fiyat artış eğiliminin daha etkili olması dikkat çekiyor. Enerjiyi dışlayan çekirdek enflasyon göstergelerinin eksi olması, kur ve petroldeki artışın ilerisi için baskı yarattığını gösteriyor.
Et fiyatlarındaki gerileme sürerken sebze fiyatlarındaki etkili düşüş, gıdada ortalama olarak fiyatların yüzde 2.66 gerilemesini sağladı. Böylece gıda enflasyona düşüş yönünde 0.87 puanlık bir katkı yaptı. Giyim ve ayakkabıdaki yüzde 1.77’lik fiyat düşüşü de enflasyonu 0.15 puan aşağı çekti.
Aralıkta cep telefonuna gelen zamlar nedeniyle fiyat artışında haberleşme yüzde 2.65 ile başı çekti. Çeşitli mal ve hizmetlerde fiyatlar yüzde 2.03, konutta yüzde 1.17, ulaştırmada ise yüzde 1.07 arttı. Aralık enflasyonuna en büyük katkıyı 0.23 puan ile konut yaptı. Ulaştırmanın katkısı 0.18 puan, haberleşmenin katkısı ise 0.15 puan oldu.
Gıda ve giyim enflasyonun stresini aldı | |||
(%) | Aylık enflasyon | Yıllık enflasyon | Aylık enflasyona katkı (puan) |
TÜRKİYE | -0.30 | 6.40 | -0.30 |
Gıda ve alkolsüz içecekler | -2.66 | 7.02 | -0.87 |
Alkollü içecekler ve tütün | 0.04 | 24.66 | 0.00 |
Giyim ve ayakkabı | -1.77 | 4.74 | -0.15 |
Konut | 1.17 | 5.91 | 0.23 |
Ev eşyası | 0.33 | 3.27 | 0.03 |
Sağlık | 0.04 | 0.57 | 0.00 |
Ulaştırma | 1.07 | 6.78 | 0.18 |
Haberleşme | 2.65 | -3.22 | 0.15 |
Eğlence ve kültür | 0.25 | -2.32 | 0.01 |
Eğitim | 0.05 | 4.25 | 0.00 |
Lokanta ve oteller | 0.33 | 9.76 | 0.02 |
Çeşitli mal ve hizmetler | 2.03 | 5.51 | 0.10 |
MERKEZ’İN ELİ RAHAT
Eksi çıkan aralık enflasyonu Merkez’in elini iyice rahatlattı. Son açıklamalarında yeni faiz indirimlerine kapıyı açık tutan Merkez Bankası, gerek görürse bu kararı alırken enflasyon cephesinden bir baskı ile karşılaymayacak.
Merkez Bankası’nın hedefi tutmakla birlikte, son üç enflasyon raporundaki yılsonu tahminlerinin hiçbirisi tutmadı ve enflasyon en düşük tahminin bile altında kaldı.
Merkez Bankası’nın en fazla önemsediği çekirdek enflasyon göstergeleri olan H ve I endeksleri aralıkta yerinde saydı. Yıllık enflasyon H endeksinde yüzde 3.49, I endeksinde ise yüzde 2.99 ile Merkez Bankası’nın orta vadeli hedeflerinin bile çok altında bulunuyor.
1000 TL MAAŞA 2.2 TL ENFLASYON FARKI
Aralık enflasyonunun eksi çıkması, memurların yılın ikinci yarısı için alacağı enflasyon farkının da binde 2.2 gibi son derecede düşük düzeyde kalmasına yol açtı. Yılın ikinci yarısındaki enflasyon yüzde 2.72 olarak gerçekleşti. Memurlar temmuz ayında yüzde 2.5 zam aldığı için, şimdi aradaki yüzde 0.22’lik fark, ocak zammına eklenecek. 2011 yılının ilk yarısında memur maaşları için belirlenen zam oranı yüzde 4. Bu durumda ocak ayındaki toplam zam oranı, yüzde 4.22 olacak. Maaşı bin lira olan bir memur, 40 lira yılbaşı zammına ilave olarak 220 kuruş da enflasyon farkı alacak.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder