Araba sevdası açlıktan önde geliyor

·                           TÜİK’in yaşam koşulları araştırması, en alt gelir gruplarının bile otomobil sevdasını, diğer temel ihtiyaçlarının önüne koyabildiklerini gösterdi. Araştırmaya göre günlük ortalama geliri 10 lira ve altında olan nüfusta bile, her 10 kişiden birisinin evinde otomobil bulunuyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Hanehalkı Gelir ve Yaşam Koşulları araştırmasına göre, aylık geliri asgari ücretin üçte ikisinden az olan nüfusun bile yüzde 10.4’ünün otomobil sahibi. TÜİK’in 2008 yılı araştırmasına göre yoksullar için otomobil, bulaşık makinesinden çok daha fazla öncelik taşıyor.

TÜİK’in önceki gün yayınladığı 2008 yılı araştırması, 2007 yılı gelirlerine göre yapıldı. Bu araştırmanın yaşam koşulları bölümünde Türkiye geneli verilerinin yanı sıra, geliri Türkiye medyan gelirinin yüzde 60’ından daha az olanlara ilişkin veriler de yer alıyor. Asgari ücretin yıllık ortalama 411 lira olduğu bu yılda medyan gelirin yüzde 60’ı 316 lira aylık gelire karşılık geliyor. TÜİK’in araştırmasına göre aylık ortalama geliri 316 liranın altında olan nüfus 16 milyon 714 bin kişi. Bu nüfusun yüzde 10.4’ü, yani 1 milyon 730 bin kişi otomobili olan bir evde yaşıyor.

YOKSUL İÇİN OTOMOBİL, BULAŞIK MAKİNESİNDEN ÖNDE

2007 yılı itibarıyla aylık geliri 316 liradan bile az olanlar için otomobil, bulaşık makinesinden kat kat daha öncelikli bir ihtiyaç. Bu kesimin yüzde 10.4’ünün evinde otomobil olmasına karşın, evinde bulaşık makinesi olanların oranı sadece yüzde 4.4. Yaşadığı evde bulaşık makinesi olan yoksulların nüfusu 740 bin. Buna göre otomobili olan yoksullar, bulaşık makinesi olanların 2.34 katı.

Ortalama hanehalkı nüfusuna göre kişi başına 316 TL’nin altında aylık geliri olan 749 bin hanede otomobil bulunurken, bulaşık makinesi olan hane sayısı 321 binin altında. Üstelik bir önceki yıla göre artışta da otomobil bulaşık makinesinin önünde gidiyor. Bir önceki yıla göre otomobili olan hane sayısı 125 bin artarken, bulaşık makinesi olan hane sayısındaki artış 109 binde kaldı.

Yoksullar için otomobil bulaşık makinesinin çok önünde bir ihtiyaç durumundayken, gelir düzeyi arttıkça bulaşık makinesi, otomobilin önüne geçiyor. Kişi başına geliri, medyan gelirin 1.2 katından fazla olanların, yüzde 47.3’ü otomobili olan bir evde yaşarken, bulaşık makinesi olanların oranı yüzde 60.3’e ulaşıyor. Türkiye ortalamasında ise nüfusun yüzde 30’unun evinde otomobil bulunurken, yüzde 32.7’sinde bulaşık makinesi bulunuyor.

4 MİLYON EVDE TUVALET YOK

TÜİK’in araştırmasına göre nüfusun yüzde 61’i kendilerine ait bir evde oturuyor. Konut sahipliği açısından alt ve üst gelir grupları arasında bir uçurum gözükmüyor. Örneğin alt gelir grubundaki konut sahipliği oranı yüzde 58.1 ile Türkiye ortalamasının çok altında.

Buna karşın evde bulunan imkanlar açısından gelir durumuna göre farklar artıyor. Örneğin Türkiye’de nüfusun 9.3 milyon ile yüzde 13.4’ünün evinde tuvalet bulunmuyor. Bu 4 milyon evde tuvalet bulunmaması anlamına geliyor. Medyan gelirin yüzde 60’ından az gelire sahip olanlarda, tuvaleti olmayan evde yaşayanların oranı yüzde 35.2 ile Türkiye ortalamasının 2.6 katını aşıyor.

TÜİK’in araştırmasına göre nüfusun yüzde 5.6’sı banyosu, yüzde 4.6’sı mutfağı, yüzde 3’ü şebeke suyu olmayan evlerde yaşıyor.

KULLANMAKTAN EN ÇABUK VAZ GEÇİLEN ŞEY SABİT TELEFON

TÜİK’in gelir ve yaşam koşulları araştırmasına göre, evde kullanmaktan en kolay vazgeçilen alet sabit telefon oldu. 2008 yılı araştırması sonuçlarına göre sabit telefon kullanımında ciddi bir düşüş meydana geldi. Evinde sabit telefon bulunanların oranı bir yılda yüzde 8.6 puanlık bir düşüşle 79.8’den yüzde 71.2’ye indi. Bir yılda evinde sabit telefon bulunan nüfusta 5 milyon 344 bin kişi ve yüzde 9.8’lik bir düşüş meydana geldi. Bu veriler, sabit telefon bulunan ev sayısında bir önceki yıla göre 2 milyondan fazla azalma olduğu anlamına geliyor.

Telefondan vaz geçmenin birinci nedeni maddi yetersizlik. Nüfusun yüzde 28.8’inin evinde telefon bulunmazken, gerekçesi maddi yetersizlik olanlar bunun yüzde 16.1’lik bölümünü oluşturuyor. Maddi yetersizlik nedeniyle sabit telefonu bulunmayanların oranı bir önceki yıl yüzde 11.6 ile 4.5 puan daha düşüktü.

EVDE KULLANIMI EN HIZLI ARTAN ALET BİLGİSAYAR

TÜİK’in araştırmasına göre evlerde kullanımı en hızlı artan alet bilgisayar. Evinde bilgisayar bulunan nüfusun oranı bir yılda  6.5 puan birden artarak yüzde 32.5’e çıktı. Böylece bilgisayar bulunan evlerin oranı ilk kez otomobili de geçmiş oldu. Evinde bilgisayar bulunan nüfus, 4.67 milyon kişi ve yüzde 26 oranında artarak 17.8 milyondan 22.47 milyona çıktı. Buna göre bilgi sayar bulunan hane sayısı da yaklaşık olarak 2.1 milyon artarak 9.7 milyonu geçti.

Bilgisayar kullanımında en hızlı artış yoksul kesimde gerçekleşti. Evinde bilgisayar bulunan yoksulların oranı yüzde 4’ten yüzde 7.2’ye çıktı. Bilgisayarı olan yoksulların sayısı ise yüzde 87 artarak 1.2 milyona dayandı.

10 yoksuldan birinin otomobili var
	Türkiye		Yoksullar
	Nüfus (bin)	Pay (%)	Nüfus (bin)	Pay (%)
Kurumsal olmayan nüfus	69 231	100.0	16 714	100.0
Evi olanlar	42,203	61.0	9,714	58.1
Otomobili olanlar	20,776	30.0	1,730	10.4
Bulaşık makinası olanlar	22,659	32.7	740	4.4
Buzdolabı olanlar	67,895	98.1	15,778	94.4
Çamaşır makinası olanlar	62,190	89.8	11,959	71.6
Sabit telefonu olanlar	49,299	71.2	7,506	44.9
Bilgisayarı olanlar	22,472	32.5	1,195	7.2
Evinde mutfak bulunanlar	66,081	95.5	14,419	86.3
Evinde banyo bulunanlar	65,340	94.4	13,891	83.1
Evinin içinde tuvalet bulunanlar	59,933	86.6	10,830	64.8
Evinde şebeke suyu olanlar	67,189	97.1	15,112	90.4
Evinde sıcak su sistemi olanlar	51,812	74.8	7,088	42.4
Yoksullar: 2007 yılında aylık geliri 316 TL'nin altında olan ve yüzde 60 yoksulluk riski altında olan nüfusu kapsamaktadır.