2 Nisan 2012 Pazartesi

Tarımda çalışan başına verimlilik düşerken istihdam nasıl arttı?

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı 2011 yılı tarımsal üretim tahminleri, tarımdaki istihdam artışı konusundaki soru işaretlerini yeniden gündeme getirdi. TÜİK’in verilerine göre tarımda çalışan başına üretim miktarı 2010’da olduğu gibi geçen yıl da düşmeye devam etti. Tarımda çalışan kişi başına üretim miktarında iki yılda meydana gelen düşüş yüzde 12’yi geçti.
Tahıllar, patates, kuru baklagiller, yağlı tohumlar, tütün, şeker pancarı, pamuk ve eczacılıkta kullanılan ürünlerden oluşan tarla bitkilerinin üretimi geçen yıl ton olarak yüzde 1.57 arttı. Geçen yıl üretim artışı sebzede yüzde 5.96, meyvede yüzde 3.52 oldu. Çayda ise yüzde 5.70’lik bir düşüş yaşandı. Ancak çayda 2010 yılında yüzde 18.33’lük bir artış olduğunu da dikkate almak gerekiyor. Bunların hepsini topladığımızda bitkisel üretimdeki toplam artış yüzde 2.88’de kalıyor. Buna karşın geçen yıl tarım istihdamındaki artış yüzde 8.09 ile üretim artışının neredeyse üç katını buldu.
Geçen yıl toplam istihdam artışı da yüzde 6.71 ile tarımdaki istihdam artışının gerisinde kaldı. 2008 yılından bu yana tarım istihdamı, tarım dışı istihdamdan daha hızlı artıyor. Üç yıllık tarımdışı istihdam artışı yüzde 11.06 olurken tarımdaki istihdam artışı yüzde 22.46 ile bunun iki katını aştı.
Tarımdaki istihdam artışının 2008 ve 2009 yıllarında daha yüksek olması, krizin bir sonucu olarak yorumlanmıştı. Diğer sektörlerde işini kaybedenlerin köye dönerek “geçici olarak” tarıma sığındıkları öne sürülmüştü. Ama TÜİK’in verilerine göre bu durum geçici olmadı ve kriz döneminden sonra da sürdü.
Bu durumu açıklamak zor. Tarımda üretimin istihdamdan daha yavaş artmasına rağmen hala tarım istihdamının artmaya neden ve nasıl devam edebildiğini açıklamak ise iyice zor.
Geçen yıl tarımda çalışan her bir kişi başına toplam 10 ton tarla bitkisi, 4.48 ton sebze ve 2.8 ton meyve üretildi. Çalışan başına toplam üretim 17.52 ton oldu. Çalışan başına toplam bitkisel üretimde bir yılda yüzde 4.82’lik bir düşüş yaşandı. Üstelik bu düşüş, 2010 yılındaki yüzde 7.6’lık düşüşün üzerine geldi. Yani tarım üreticileri, 2010’da çalışan başına verimlilik ciddi ölçüde düşmesine rağmen, 2011’de istihdam artışını sürdürmüşler. Bunu ekonomik olarak açıklamak zor gözüküyor.
Tarımda çalışan başına üretim, örneğin 2006 yılının da yüzde 15.12 altında. 5 yıldaki teknolojik gelişmelere, gübre ve ilaç kullanımındaki artışa rağmen çalışan başına verimin, 5 yıl öncesinin bu kadar altında olması da izaha muhtaç bir nokta.
Üretim ile istihdam verileri arasındaki bu uyumsuzluk, TÜİK’in genel olarak işsizlik, özel olarak da tarım istihdamına ilişkin statistiklerinin ne kadar sağlıklı olduğu konusundaki tartışmanın haklı olarak sürmesine yol açacaktır.

İki yılda tarım üretimi yüzde 3.1, istihdamı yüzde 17.2 arttı

Miktar
Değişim (%)

2009
2010
2011
2010
2011
2009-2011
Tarım istihdamı (bin)
5,240
5,683
6,143
8.45
8.09
17.23
Toplam bitkisel üretim (ton)
104,380,732
104,601,903
107,615,025
0.21
2.88
3.10
Tarla ürünleri (ton)
59,875,037
60,689,356
61,641,796
1.36
1.57
2.95
Sebzeler (ton)
26,780,395
25,997,195
27,547,462
-2.92
5.96
2.86
Meyveler (ton)
16,621,960
16,609,786
17,194,626
-0.07
3.52
3.45
Çay (ton)
1,103,340
1,305,566
1,231,141
18.33
-5.70
11.58

Çalışan başına tarım üretimi iki yılda yüzde 12 düştü

Miktar
Değişim (%)

2009
2010
2011
2010
2011
2009-2011
Toplam bitkisel üretim (kg)
19,920.0
18,406.1
17,518.3
-7.60
-4.82
-12.06
Tarla ürünleri (kg)
11,426.5
10,679.1
10,034.5
-6.54
-6.04
-12.18
Sebzeler (kg)
5,110.8
4,574.6
4,484.4
-10.49
-1.97
-12.26
Meyveler (kg)
3,172.1
2,922.7
2,799.1
-7.86
-4.23
-11.76
Çay (kg)
210.6
229.7
200.4
9.10
-12.76
-4.82

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder